Διακήρυξη του Τυρόλου
Σε όλο τον κόσμο εκατομμύρια ανθρώπων ασκούν την ορειβασία και την αναρρίχηση.
Σε πολλές χώρες τα αθλήματα βουνού έχουν γίνει σημαντικός παράγοντας της καθημερινής
ζωής.
Σπάνια κάποια άλλη δραστηριότητα περιλαμβάνει τόσο μεγάλο φάσμα κινήτρων
όπως τα αθλήματα του βουνού. Αυτά δίνουν την ευκαιρία στους ανθρώπους να
εκπληρώσουν προσωπικούς στόχους και να ακολουθήσουν μια δραστηριότητα με νόημα που
διαρκεί για όλη τους τη ζωή. Τα κίνητρα για να παραμείνει κάποιος ενεργός στα βουνά και
στους βράχους ποικίλουν από τα οφέλη για την υγεία, την ευχαρίστηση της κίνησης, την
επαφή με τη φύση καθώς και τα κοινωνικά κίνητρα μέχρι τη μαγεία της εξερεύνησης και της
περιπέτειας.
Η ∆ιακήρυξη του Τυρόλου για την Καλύτερη Άσκηση των Αθλημάτων Βουνού που
εγκρίθηκε από το Συνέδριο για το Μέλλον των Αθλημάτων Βουνού στο Ιnnsbruck στις 8
Σεπτεμβρίου 2002, περιλαμβάνει μια σειρά αξιών και αξιωμάτων για να δοθεί κάποια
καθοδήγηση ως προς την καλύτερη άσκηση των αθλημάτων βουνού. Αυτά δεν αποτελούν
κανόνες ή λεπτομερείς οδηγίες αλλά :
1. Ορίζουν τις σημερινές βασικές αρχές των αθλημάτων βουνού.
2. Περιέχουν αρχές και προδιαγραφές συμπεριφοράς.
3. ∆ιατυπώνουν τα ηθικά κριτήρια για τη λήψη αποφάσεων σε αβέβαιες περιστάσεις.
4. Παρουσιάζουν τα ηθικά κριτήρια βάσει των οποίων το κοινό μπορεί να κρίνει τα αθλήματα
βουνού.
5. Μυούν τους αρχάριους στις αξίες και τις ηθικές αρχές που διέπουν το άθλημά τους.
Στόχος της ∆ιακήρυξης του Τυρόλου είναι να βοηθήσει στην πραγμάτωση του
ενυπάρχοντος δυναμικού των αθλημάτων βουνού για αναψυχή και προσωπική ανάπτυξη
καθώς και προβολή της κοινωνικής ανάπτυξης, της κατανόησης των διάφορων πολιτισμών
και της περιβαλλοντικής συνείδησης. Προς αυτή την κατεύθυνση η ∆ιακήρυξη του Τυρόλου
αντλεί από τους άγραφους κώδικες συμπεριφοράς και τις αξίες που ενυπάρχουν στο άθλημα
και τους διευρύνει για να ανταποκριθούν στις ανάγκες της εποχής μας. Οι θεμελιώδεις αξίες
στις οποίες στηρίζεται η ∆ιακήρυξη του Τυρόλου, θεωρούν αληθές ότι όλοι όσοι ασχολούνται
με τα αθλήματα βουνού παγκοσμίως - είτε είναι πεζοπόροι, οπαδοί της αθλητικής
αναρρίχησης ή ορειβάτες - αναζητούν να διευρύνουν τα όριά τους στα μεγάλα υψόμετρα.
Ακόμα και αν μερικές από τις βασικές αρχές συμπεριφοράς έχουν πρακτική αξία μόνο
για μια μικρή ελίτ, πολλές από τις προτάσεις που διατυπώθηκαν στη ∆ιακήρυξη του Τυρόλου
απευθύνονται συνολικά στην οικογένεια των αθλημάτων βουνού. Με αυτές τις προτάσεις
ελπίζουμε ιδιαίτερα πως θα προσεγγίσουμε τους νέους διότι αυτοί αποτελούν το μέλλον των
αθλημάτων βουνού.
Η ∆ιακήρυξη του Τυρόλου είναι έκκληση για :
- Την αποδοχή των κινδύνων και την ανάληψη των ευθυνών μας.
- Αντιστάθμισμα των στόχων με την ικανότητα και τον εξοπλισμό.
- Έντιμη συμπεριφορά και ειλικρινείς αναφορές στη δράση μας.
- Αγώνα υπέρ της άριστης πρακτικής και διαρκούς γνώσης.
- Ανοχή, κατανόηση των άλλων και αλληλοβοήθεια.
- Την προστασία της άγριας και φυσικής μορφής των ορέων και ορθοπλαγιών.
- Την υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών και τη βιώσιμη ανάπτυξή τους.
H ∆ιακήρυξη του Τυρόλου βασίζεται στην ακόλουθη ιεραρχία αξιών :
Ανθρώπινη Αξιοπρέπεια - η αρχή ότι τα ανθρώπινα όντα γεννιούνται ελεύθερα και ίσα στην
αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα και θα πρέπει να ενεργούν προς αλλήλους μέσα σε πνεύμα
αδελφικότητας. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα ίσα δικαιώματα ανδρών και γυναικών.
Ζωή, Ελευθερία, Ευτυχία - ως αναφαίρετα δικαιώματα και με την ιδιαίτερη ευθύνη των
αθλημάτων βουνού απέναντι στους αυτόχθονες πληθυσμούς των ορεινών περιοχών για να
προστατευθούν τα δικαιώματα των κοινοτήτων που κατοικούν σε αυτές.
Προστασία της Φύσης - ως δέσμευση για να διασφαλιστεί η οικολογική αξία και ο φυσικός
χαρακτήρας στις ορεινές περιοχές και στα αναρριχητικά πεδία παγκοσμίως. Αυτό
περιλαμβάνει την προστασία των επαπειλούμενων ειδών χλωρίδας και πανίδας, τα
οικοσυστήματά τους και το τοπίο.
Αλληλεγγύη - ως ευκαιρία μέσα από τη συμμετοχή στα αθλήματα βουνού να προβληθεί η
ομαδικότητα, η συνεργασία και η κατανόηση και να υπερπηδηθούν τα εμπόδια που συχνά
προβάλλουν εξ αιτίας του φύλου, ηλικίας, χρώματος, εθνικότητας, επιπέδου ικανότητας,
κοινωνικής ή εθνικής καταγωγής, θρησκεύματος ή δόγματος.
Αυτο-πραγματοποίηση - σαν μια ευκαιρία μέσα από τη συμμετοχή στα αθλήματα βουνού
να γίνει σημαντική πρόοδος ως προς τους επιθυμητούς στόχους και να επιτευχθεί η
προσωπική ικανοποίηση.
Αλήθεια - ως αναγνώριση ότι στα αθλήματα βουνού η εντιμότητα είναι πρωταρχικό στοιχείο
για να αποτιμηθούν τα επιτεύγματα. Αν η διαιτησία αντικαταστήσει την αλήθεια θα είναι πλέον
αδύνατο να αξιολογηθούν οι αναρριχητικές επιδόσεις
Υπεροχή - ως μία ευκαιρία, μέσα από τη συμμετοχή στα αθλήματα βουνού, να αγωνισθούμε
για στόχους που δεν έχουν επιτευχθεί στο παρελθόν και να θέσουμε ανώτερα κριτήρια.
Περιπέτεια - ως αναγνώριση ότι στα αθλήματα βουνού η διαχείριση του κινδύνου μέσα από
τη σωστή κρίση, τις ικανότητες και την ατομική ευθύνη είναι ένας πρωταρχικός παράγοντας.
Η πολυμορφία των αθλημάτων βουνού επιτρέπει στον κάθε ένα να διαλέξει τη δική του μορφή
περιπέτειας εφ' όσον η ικανότητα και οι πιθανοί κίνδυνοι αντισταθμίζονται.
Τα Άρθρα της ∆ιακήρυξης του Τυρόλου (Αξιώματα)
Άρθρο 1. Η Ατομική Ευθύνη
Οι ορειβάτες και οι αναρριχητές ασκούν το άθλημά τους κάτω από συνθήκες όπου
υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος και η εξωτερική βοήθεια μπορεί να μην είναι διαθέσιμη. Με
αυτό κατά νου ασκούν τη δραστηριότητα τους αυτή με δική τους ευθύνη και είναι υπόλογοι για
την ασφάλειά τους. Οι ενέργειες των ατόμων δεν θα πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο τους γύρω
τους ούτε και το περιβάλλον.
Άρθρο 2. Το Ομαδικό Πνεύμα
Τα μέλη μιας ομάδας θα πρέπει να είναι έτοιμα να συμβιβαστούν, ώστε να υπάρχει
ισορροπία ανάμεσα στα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες όλης της ομάδας.
Άρθρο 3. Αναρριχητική και ορειβατική κοινότητα
Οφείλουμε στα άτομα που συναντάμε στα βουνά και στα βράχια τον απαιτούμενο
σεβασμό. Ακόμα και σε συνθήκες απομόνωσης και σε καταστάσεις ψυχικής έντασης θα
πρέπει να φερόμαστε στους άλλους όπως ακριβώς θα θέλαμε να μας συμπεριφέρονται.
Άρθρο 4. Επίσκεψη σε Ξένες Χώρες
Ως φιλοξενούμενοι σε ξένους πολιτισμούς, θα πρέπει πάντα να φερόμαστε με
ευγένεια και μετριοπάθεια προς τους κατοίκους της χώρας - τους οικοδεσπότες μας. Θα
δείξουμε σεβασμό στα ιερά βουνά και άλλους ιερούς τόπους, ενώ παράλληλα θα
προσπαθούμε να ωφελήσουμε και να βοηθήσουμε την τοπική οικονομία και τους κατοίκους.
Η κατανόηση ενός ξένου πολιτισμού είναι μέρος της ολοκληρωμένης αναρριχητικής
εμπειρίας.
Άρθρο 5. Οι ευθύνες των Οδηγών Βουνού και Άλλων Αρχηγών
Οι επαγγελματίες οδηγοί βουνού, ή άλλοι αρχηγοί και μέλη ομάδων θα πρέπει να
κατανοήσουν τους ρόλους τους και να δείχνουν σεβασμό στις ελευθερίες και τα δικαιώματα
άλλων ομάδων και ατόμων. Με στόχο να είναι άριστα προετοιμασμένοι οι οδηγοί, οι αρχηγοί
και τα μέλη ομάδων, θα πρέπει να κατανοούν τις απαιτήσεις, τους κινδύνους και την
επικινδυνότητα του εγχειρήματός τους, να έχουν τις κατάλληλες ικανότητες, την εμπειρία και
το σωστό εξοπλισμό και να ελέγχουν διαρκώς τις καιρικές συνθήκες.
Άρθρο 6. Καταστάσεις Έκτακτης Ανάγκης, Ετοιμοθάνατοι και Θάνατος
Με σκοπό να είναι προετοιμασμένοι για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και
περιπτώσεις που περιλαμβάνουν σοβαρά ατυχήματα και θάνατο όλοι όσοι συμμετέχουν στα
αθλήματα βουνού θα πρέπει ξεκάθαρα να κατανοήσουν τους κινδύνους και την
επικινδυνότητα καθώς και την ανάγκη να διαθέτουν τις κατάλληλες ικανότητες, γνώσεις και
εξοπλισμό. Όλοι οι συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι έτοιμοι να βοηθήσουν τους άλλους στην
περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή ατυχήματος και επίσης να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις
συνέπειες μιας τραγωδίας.
Άρθρο 7. Πρόσβαση και Προστασία
Πιστεύουμε πως η ελευθερία της πρόσβασης στα βουνά και τα βράχια με
υπευθυνότητα είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα. Θα πρέπει πάντα να ασκούμε τις
δραστηριότητές μας δείχνοντας την ανάλογη ευαισθησία προς το περιβάλλον και να είμαστε
προπομποί για την προστασία της φύσης. Σεβόμαστε τους περιορισμούς πρόσβασης και
τους κανονισμούς που έχουν συμφωνηθεί με τους αναρριχητές και τις αρχές ή οργανώσεις
για την προστασία της φύσης.
Άρθρο 8. Tο Στυλ
Η ποιότητα της εμπειρίας και το πως επιλύουμε ένα πρόβλημα είναι πιο σημαντικά
από την επίλυση του ίδιου του προβλήματος. Στηρίζουμε ένθερμα την αρχή του να μην
αφήνουμε ίχνη.
Άρθρο 9. Οι Πρώτες Αναβάσεις
Η πρώτη ανάβαση μιας διαδρομής ή βουνού είναι μια πράξη δημιουργίας. Πρέπει
τουλάχιστον να επιχειρείται με τον καλύτερο τρόπο, συμβατό προς τις παραδόσεις της
περιοχής και να δείχνει την υπευθυνότητα απέναντι στην τοπική αναρριχητική κοινότητα και
τις ανάγκες των μελλοντικών αναρριχητών.
Άρθρο 10. Χορηγίες, ∆ιαφήμιση και ∆ημόσιες Σχέσεις
Η συνεργασία μεταξύ των χορηγών και των αθλητών πρέπει να είναι μια
επαγγελματική σχέση που υπηρετεί τα συμφέροντα των αθλημάτων βουνού. Είναι
αποκλειστική ευθύνη της κοινότητας των ορεινών αθλημάτων, σε όλο το φάσμα της, να
εκπαιδεύσει και να πληροφορήσει τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό στηρίζοντας αυτές τις
επιλογές.